1-هیچ؛ سهم زاینده‌رود از بودجه ۱۴۰۱!!!!!!!!
لایحه بودجه ۱۴۰۱ روز یکشنبه توسط رئیس جمهور به مجلس ارائه شد مبلغ کل بودجه سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۳,۶۳۱ هزار میلیارد تومان است که ظاهرا در این بودجه سهم احیای زاینده‌رود لحاظ نشده است.
نماینده مردم فلاورجان:
می‌خواهید چه مشکلی برای اصفهان ایجاد شود تا بودجه‌ای برای احیای رودخانه زاینده‌رود قرار دهید، زاینده‌رود نابود شد، اما هیچ بودجه‌ای در لایحه بودجه ۱۴۰۱ برای احیای آن دیده نشده است.
2- کاسبان خارجی تحریم ایران کم نیستند!
غلامرضا مصدق
کشورهائی که سالهاست از تحریم ایران کاسبی پرسودی برای خود دست و پا کرده اند. از میان آنها دو کشور روسیه و چین از بقیه برجسته تر هستند. آنچه که اين دو را از دیگر کاسبان تحریم ایران متفاوت تر می‌کند، تلاش مزورانه و ظریف آنها برای استمرار تحریم هاست.
برای روسیه از زمان تزارها،کمونیستها و دوران اخیر، همواره وجود یک ایران ضعیف، بهترین وضعیت بوده است. در ۲۰۰ سال اخیر با وجود سه بار عوض شدن رژیم سیاسی آنها، به کلیت استراتژی ایران ضعیف، در هر سه رژیم عمل شده است. سیاست " ایران ضعیف" به این معناست که ایران نباید آنقدر قوی باشد که منافع ملی روسیه را به چالش بکشد و نه آنقدر ضعیف شود که منجر به فروپاشی آن شود. به دلیل طولانی بودن بحث، امکان توضیح دلایل رژیم های تزاری و کمونیستی سابق برای ضعیف نگه داشتن ایران، در این مقال کوتاه وجود ندارد اما لازم است دلایل استمرار این سیاست در دوره پوتین را کمی موشکافی کنیم.
روسیه به جز سه کالای نفت، گاز و اسلحه كالاي مهم ديگري براي عرضه در بازارهاي جهاني ندارد. به همین دلیل شما هیچ وقت نمیتوانید یک جاروی برقی و یا یک ریش تراش روسی را در بازار پيدا كنيد. وجود یک ایران قوی چالش بزرگی برای فروش کالاهای سه گانه روسی در بازارهای جهانی است. هرگاه تحریم خرید نفت ایران اوج میگیرد، روسیه بلافاصله بخش عمده سهم ایران در این بازار را میگیرد و در صورت رفع تحریم ها باید سهم ایران را پس بدهد. روسیه بزرگ‌ترین صادر کننده گاز طبیعی بویژه به اروپاست. ایران هم پس از روسیه دارای دومین ذخایر گاز دنیاست، اما ایران بجز صادراتی محدود به ترکیه، سهمی در این بازار ندارد. وابستگی انحصاری اروپا به گاز طبیعی روسیه بزرگ‌ترین اهرم فشار این کشور عليه اروپائی هاست، شاید این وابستگی برای روسیه بیش از منافع مادی آن اهميت داشته باشد. رسیدن گاز ایران به اروپا به معناي از بين رفتن انحصار عرضه گاز روسيه است. خاورميانه آرام و كم تنش بازار فروش اسلحه روسيه را به شدت كساد ميكند، پس بهتر است ايران بعنوان مهمترين كشور خاورميانه همواره با كشورهاي اين منطقه در چالش باشد.
چين بجز ونزوئلای به شدت بي ثبات، متحدي كه داراي منابع نفتي قابل ملاحظه اي باشد ندارد، خودش هم فاقد منابع نفتي و در عين حال بزرگترين وارد كننده نفت دنيا است. چین تنها کشوری است که می‌تواند بخشی از تحریم های آمریکا را نادیده بگیرد، بنابراين ايران هميشه تحريم، که مجبور است برای دور زدن تحریم ها نفت را ارزان‌تر بفروشد و در مقابل آن تهاتری از کشور خریدار کالا وارد کند براي چين بهترین وضعيت ممكن است. چین همچنین از شعله ور شدن جنگ در خلیج فارس بعنوان منبع اصلی انرژی فسیلی دنیا در هراس است، به همین دلیل چین سعی می‌کند، فشار آمریکا به ایران تا آنجا پیش نرود که منجر به جنگی گسترده در منطقه شود. به علاوه به هر ميزاني كه ايران از مروادات اقتصادي با كشورهاي غربي به دور باشد، به چین نزدیکتر خواهد شد. وقتی کشوری تحت فشار ابرقدرتی به ابرقدرتی دیگر رو می آورد طبیعی است کشور تحت فشار به ابرقدرت حامی امتیاز بدهد.
بدون تردید چین و روسیه در استراتژی ایجاد محدویت برای برنامه هسته ای ایران با آمریکا و غرب كاملاً همداستان هستند، تفاوت آنها فقط در تاکتیک هاست. رای مثبت این دو به شش قعطنامه شورای امنیت علیه ایران بخوبی اشتراک نظر آنها با آمریکا و غرب در این موضوع را بخوبی نشان می‌دهد. چون زحمت مقابله با برنامه هسته ای ایران را آمریکا خود به تنهایی میکشد، چین و روسیه ضرورتی برای مقابله علنی با ایران نمی بینند.
بنابراين وضعيت استخوان لاي زخم روابط ايران و غرب و استمرار تحريم ها كاملاً مطلوب اين دو كشور است. خط قرمز همراهي تاكتيكي اينها با ايران تا نقطه اي است كه روابط آنها با آمريكا آسيب جدی نبيند، چين هيچوقت صادرات ٤٥٠ ميليارد دلاري به آمريكا را با ٢٠ ميليارد دلار صادرات به ايران دچار مخاطره نخواهد کرد . ايران قوي و باثبات که روابط عادی و عاری از تحریم با همه دنیا داشته باشد، تضاد معني داری با منافع اقتصادي روسيه و چین دارد.
3-سه سناریوی پیش‌روی بورس
امیرحسین راقمی
۱) توافق موقت: این سناریو، پررنگ‌ترین احتمال از بین سه سناریوی موجود است. در خرداد ۱۳۹۲ متوسط قیمت دلار در یک ماه ۳هزار و ۵۰۰تومان بود که در بازه اعلام نتیجه انتخابات تا پایان خرداد، قیمت آن ۱۵۰تومان کاهش یافت. در آذرماه سال یادشده، توافق ژنو امضا شد و قیمت دلار به ۲هزار و ۹۵۰تومان نیز سقوط کرد. در مورد شاخص بورس نیز در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری در سطح ۴۲هزار واحد قرار داشت؛ اما در پایان خردادماه و همزمان با اعلام نتایج به ۵۳هزار واحد نیز رسید. شاخص بورس ۶ماه پس از انتخابات ریاست‌جمهوری و همزمان با توافقات ژنو در سطح ۸۵هزار واحد قرار گرفت. با توجه به لغو تحریم‌ها که تاثیر بسزایی در گروه خودرویی و بانکی داشت، به این ترتیب، در بازه زمانی مورد بررسی شاخص گروه خودرو، حدود ۲۳۰% و شاخص بانکی‌‌‌ها نیز ۱۶۰% رشد را تجربه کردند. با توجه به شواهد موجود در سال ۹۲ می‌توان این‌گونه استنباط کرد که با وجود کاهش قیمت دلار در سال ۹۲، شاخص بورس روند افزایشی داشته است. به عبارت دیگر، همگرایی چندان زیادی میان شاخص دلار و شاخص بورس در برهه زمانی انتخابات ریاست‌جمهوری تا توافق ژنو وجود نداشت.
۲) عدم‌توافق در مذاکرات برجام: در این سناریو، ریسک‌های سیستماتیک به‌شدت زیاد خواهد بود؛ هرچند افق تورمی ناشی از عدم‌توافقات و نتیجه نگرفتن مذاکرات برجامی، به بازار سرمایه کمک می‌کند و می‌تواند محرک بازار باشد، اما به چه قیمت؟ به قیمت افزایش نرخ دلار و افزایش قیمت کالاهای اساسی و همچنین تخصیص بیش از اندازه بودجه به ارز۴۲۰۰تومانی. بنابراین نتیجه‌بخش بودن این مذاکرات بسیار زمان‌بر خواهد بود که این زمان، هرچقدر طولانی‌تر شود، روند مذاکرات پیچیده‌تر خواهد شد.
۳) احیای کامل برجام: در صورت انجام توافق، ایران می‌تواند روند رو به رشد صادرات نفتی خود را افزایش دهد. طبق آمارهای وزارت نفت، ایران پیش از برجام روزانه حدود ۳میلیون بشکه نفت تولید می‌کرد که از این مقدار حدود ۳/ ۱میلیون بشکه سهمیه صادرات بوده، اما پس از برجام، تولیدات نفت و میعانات گازی به ۸/ ۴میلیون بشکه و سهم صادرات به حدود ۳میلیون بشکه رسید. در صورت انجام توافق، مجددا میزان تولیدات و صادرات می‌تواند به دوره قبل از اعمال تحریم‌ها برسد. همچنین آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده، این احتمال را به وجود می‌آورد که در کوتاه‌مدت نرخ ارز بر سهام کامودیتی‌محور تاثیر بیشتری بگذارد و فشار بیشتری را به آنها وارد کند. در مجموع، بازگشت به برجام و رفع تحریم‌ها می‌تواند به کاهش نرخ ارز در کوتاه‌مدت منجر شود که در این صورت، اختیار نرخ ارز به دست بانک مرکزی می‌افتد و این نهاد می‌تواند نرخ ارز را در هر سطحی که باب میل دولت باشد، تثبیت کند. با توجه به سناریوی احیای کامل برجام، احتمالا گروه بانکی نسبت به سایر گروه‌ها وضعیت بهتری داشته باشد، ولی کماکان گروه‌های قبلی ذکرشده، از جمله گروه خودرویی و قطعات و همچنین گروه حمل‌ونقل هم می‌توانند جزو گروه‌های پرچم‌دار بازار سرمایه باشند. در این حالت نیز دست دولت برای مانور روی ارز ۴۲۰۰تومانی باز‌تر است تا بتواند با توجه به مبادلات بانکی و همچنین اتکا بر صادرات و ورود نقدینگی، ارز ۴۲۰۰تومانی را حذف کند. تخصیص ۸میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰تومانی کالاهای اساسی ممکن است این راهکار را بیشتر از قبل محتمل سازد تا با حذف بخشی از این تخصیص، دولت کمی از این کسری بودجه را پوشش دهد.
در انتها شاید در شرایط فعلی، مهم‌ترین هدف تیم مذاکره‌‌‌کننده ایرانی در دور جدید گفت‌‌‌وگوهای وین، تمرکز بر خواست‌‌‌های واقعی اقتصاد ایران باشد و به جای مطالبه لغو قوانینی که به‌راحتی با یک فرمان اجرایی قابل بازگشت هستند، سازوکار اجرایی کمّی و قابل لمس را طلب کند. با توجه به سه سناریوی محتمل در بازار سرمایه می‌توان به این نتیجه رسید که مذاکرات برجامی می‌تواند در کوتاه‌مدت، روند بازار را در جهات مختلف تغییر دهد، اما چیزی که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد، نرخ ارز است. با توجه به داده‌های قبلی از مذاکرات و نتایج، می‌توان آن را در کوتاه‌مدت نزولی دانست، اما روند صعودی آن در بلندمدت ادامه خواهد داشت.
4- آزاد ارمکی: شاه هم می گفت هرکس ما را قبول ندارد برود/ اصولگرایان فکر می کنند با تصاحب دولت همه چیز حل شده؛نه،تازه اضمحلال شروع شده
دکتر تقی آزاد ارمکی، استاد دانشگاه:
گزاره‌ای که از سوی یکی از نمایندگان مجلس مطرح‌شده که افرادی که با برخی رویکردها موافق نیستند از کشور بروند، قبل از انقلاب نیز توسط رژیم پهلوی مطرح می‌شد.
این ساده‌ترین واکنش نسبت به کسانی است که نسبت به وضعیت موجود جامعه انتقاد و اعتراض دارند و به‌نوعی ساده کردن موضوع است.
شاید درگذشته اگر چنین سخنی مطرح می‌شد میزان مهاجرت‌ها کمتر بود اما شرایط امروز به شکلی است که بیان چنین دیدگاه‌های در واقع عمل می‌شود.
نخبگان کشور به این نتیجه رسیده‌اند که در حوزه کار کارشناسی و تخصصی به بن‌بست رسیده‌اند.
در چنین شرایطی اگر کسی دیگران را به مهاجرت تشویق کند اقدامی غیراخلاقی، ناشیانه و ضد ملی انجام داده است.
ما به یک آشتی و وفاق ملی نیاز داریم تا به‌واسطه آن بتوانیم چالش‌های اجتماعی را حل کنیم و از آنها عبور کنیم.
امروز جامعه ایرانی در حال فرونشست است. جامعه باید روی پای خود بایستد و برای این کار باید همه در صحنه حضور داشته باشند. جامعه باید رویکرد مثبت به خود بگیرد.
اصولگرایان از درک این وضعیت ناتوان هستند و همه‌چیز را در قدرت و دولت خلاصه می‌کنند. این عده گمان می‌کنند که به تصاحب قدرت و دولت همه‌چیز به پایان رسیده درحالی‌که اشتباه می‌کنند و در واقع روند اضمحلال تازه آغاز شده است.
امروز بن‌بست‌های اجتماعی در حال تبدیل‌شدن به بن‌بست‌های سیاسی است و عبور از این بن‌بست‌ها امکان‌پذیر نیست مگر اینکه جریان‌های سیاسی باهم به اجماع و وحدت برسند تا جامعه روند رو به رشد خود را آغاز کند./آرمان ملی
5-عربستان: دستمان را به سوی ایران دراز می‌کنیم
وزیر خارجه سعودی:
عربستان دست به سوی دولت جدید ایران دراز می‌کند و امیدوار است که پاسخ مثبتی ببیند.
مواضع سختگیرانه ایران در وین نگران‌کننده است. حضور ما در مذاکرات هسته با ایران ما را به راه حل‌ها نزدیک می‌کند.
شورای همکاری خلیج فارس خواهان توافق هسته‌ای طولانی و فراگیر با ایران است./تسنیم
6- گوترش: آمریکا معافیت‌های مبادلات نفتی ایران را تمدید کند
دبیر کل سازمان ملل:
من یکبار دیگر از ایالات متحده می‌خواهم تحریم‌ها را به نحو مشخص‌شده در توافق رفع یا مشمول معافیت کند، معافیت‌های مربوط به مبادلات نفت با جمهوری اسلامی ایران را تمدید کند و معافیت‌های مربوط به پروژه‌های منع اشاعه هسته‌ای را کاملاً از سر بگیرد.
این گام‌ها برای تسهیل اجرای کامل و مناسب برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ ضروری هستند.
7- عوارض خروج مسافر در سال آینده همان ۴۰۰ هزار تومان است
محمدمهدی مفتح سخنگوی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در تشریح نشست عصر امروز این کمیسیون گفت: جزئیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور با حضور پورمحمدی معاون سازمان برنامه و بودجه بررسی و نمایندگان سؤالات و دغدغه‌های خود را مطرح کردند.
پورمحمدی در بحث عوارض خروج از کشور در سال آینده که طی دو روز گذشته در فضای مجازی و افکار عمومی سؤالاتی را ایجاد کرده، اعلام کرد، دولت در سال ۱۴۰۱ میزان عوارض خروج از کشور را همان ۴۰۰ هزار تومان برای هر شخص در نظر گرفته و عدد آن را افزایش نداده است و تنها دلیل ابهام ایجاد شده این است که تعداد مسافران را در سال آینده با توجه به نبود کرونا و افزایش میزان مسافرت‌ها تعیین کرده و بیشتر از دو سال گذشته در نظر گرفته است.
8-واشنگتن: فعلا درباره پیشرفت مذاکرات هیچ نظری نداریم
«جالینا پورتر» معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا:
من ارزیابی خاصی را از پیش (درباره مذاکرات وین) بیان نمی‌کنم اما «رابرت مالی» و هیأت بین سازمانی او یکشنبه به مذاکرات پیوستند.
اولویت ما احیای سازنده مذاکرات با همه طرف‌هایی است که به دنبال دستیابی و اجرای بازگشت سریع و متقابل به پایبندی به برجام هستند. هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا ایران در این لحظه به رویکرد سازنده‌تری بازگشته است یا خیر.