*نشانه‌هاي رونق دو سال پس از همه‌گيري كرونا
در شرايطي كه رقم شامخ (شاخص مديران خريد) در ماه‌هاي گذشته، روند نزولي و نگران‌كننده‌اي پيدا كرده بود، ارزيابي اين شاخص در بهمن‌ماه از بهبود نسبي اوضاع حكايت دارد.اقتصاد ايران در سال ۱۴۰۰، دوره‌هاي مختلفي از ركود و رونق نسبي را تجربه كرد و هرچند شاخص‌هاي كلان اقتصادي نسبت به سال‌هاي 1398 و 1399 بهبودي نسبي را نشان مي‌دادند اما همچنان اعداد با هدف‌گذاري‌هاي كلان فاصله داشتند.اتاق بازرگاني ايران كه در سال‌هاي گذشته شامخ را به شكل ماهانه منتشر كرده، در ماه‌هاي گذشته گزارش داده بود كه عدد اين شاخص به زير ۵۰ رسيده و به اين ترتيب اقتصاد ايران در خطر آغاز دوره جديدي از ركود قرار دارد. با اين وجود بررسي آمارها در بهمن ماه نشان‌دهنده بهبود نسبي اوضاع و افزايش اميد به آغاز دوره جديدي از رونق است.
نرخ شامخ به ۵۱،۵۵ واحد رسيد
مركز پژوهش‌هاي اتاق ايران، گزارش بيست و نهمين دوره طرح شاخص مديران خريد (PMI) كل اقتصاد موسوم به شامخ را براي بهمن ۱۴۰۰ منتشر كرد. بر اساس اين گزارش، شامخ كل اقتصاد در بهمن‌ماه امسال به ۵۱.۵۵ واحد رسيده كه بيشترين نرخ در ۴ ماه اخير محسوب مي‌شود.در اين ماه به غير از شاخص ميزان سفارشات مشتريان و شاخص موجودي مواد اوليه، ساير مولفه‌هاي اصلي بالاي ۵۰ ثبت شده‌اند. البته شاخص ميزان سفارشات جديد مشتريان نيز در بهمن‌ماه بيشتر از دي‌ماه بوده اما براي چهارمين ماه پياپي همچنان زير ۵۰ است. اظهارنظر فعالان اقتصادي نشان مي‌دهد بسياري از فعاليت‌هاي كسب‌وكار به دليل سردرگمي مشتريان در مورد نوسانات نرخ ارز متاثر از فضاي توافقات سياسي كشور با كاهش تقاضا همراه بوده‌اند. شاخص موجودي مواد اوليه يا لوازم خريداري‌شده نيز گرچه در بهمن‌ماه نسبت به دي بيشتر شده اما براي پنجمين‌ماه پياپي و به دليل كمبود نقدينگي و نااطميناني نرخ ارز و تصميمات سياسي، در همه بخش‌هاي اقتصادي زير ۵۰ ثبت شده است. در مقابل، شاخص قيمت خريد مواد اوليه يا لوازم خريداري شده در بهمن‌ماه به كمترين عدد در ۱۳ ماه اخير رسيده كه دليل عمده آن مي‌تواند كاهش قيمت ارز باشد كه منجر به كمتر شدن شتاب افزايش قيمت‌ها شده است.
كاهش نرخ ارز
نكته قابل‌تامل در گزارش شامخ بهمن‌ماه اين است كه شاخص قيمت فروش محصولات توليد شده يا خدمات ارايه شده در اين ماه نسبت به ماه قبل كاهش قابل‌توجهي داشته و طي ۲۲ ماه اخير از فروردين ۹۹ به كمترين مقدار رسيده است. كاهش تقاضاي مشتريان و كاهش نرخ ارز از دلايل اصلي اين كاهش در قيمت فروش است. طبق نظرسنجي انجام شده از بنگاه‌هاي اقتصادي كشور، شاخص مديران خريد (تعديل فصلي نشده) براي كل اقتصاد ايران در بهمن ۵۱.۵۵ به دست آمده و شاخص كل به بيشترين نرخ ۴ ماهه اخير رسيده است. در اين ماه به‌غير از ميزان سفارشات مشتريان و موجودي مواد اوليه ساير مولفه‌هاي اصلي بالاي ۵۰ ثبت شده‌اند. در بهمن‌ماه اكثر فعالان اقتصادي در بخش ساختمان وضعيت را بدتر از ماه قبل ارزيابي كرده‌اند.شاخص ميزان فعاليت‌هاي كسب‌وكار در بهمن‌ماه (۵۵.۵۰) نسبت به دي‌ماه افزايش داشته و افزايش اين شاخص بيشتر ناشي از بهبود فعاليت‌ها در بخش خدمات و كشاورزي است كه البته به دنبال كاهش شديدي بود كه در ماه قبل داشتند.
شاخص ميزان سفارشات جديد مشتريان (۴۷.۹۰) در بهمن‌ماه بيشتر از دي‌ماه است اما براي چهارمين ماه پياپي همچنان زير ۵۰ است. بسياري از فعاليت‌هاي كسب‌وكار به دليل سردرگمي مشتريان در مورد نوسانات نرخ ارز متأثر از فضاي توافقات سياسي كشور با كاهش تقاضا همراه بوده است.شاخص موجودي مواد اوليه يا لوازم خريداري‌شده (۴۷.۲۹) در بهمن‌ماه نسبت به دي بيشتر شده اما اين شاخص براي پنجمين ماه پياپي و به دليل كمبود نقدينگي و نااطميناني نرخ ارز و تصميمات سياسي، در همه بخش‌هاي اقتصادي زير ۵۰ بوده است.
كمتر شدن شتاب افزايش شديد قيمت‌ها
شاخص قيمت خريد مواد اوليه يا لوازم خريداري شده (۷۳.۶۵) در بهمن‌ماه به كمترين عدد ۱۳ ماه اخير رسيده است. كاهش قيمت ارز باعث كمتر شدن شتاب افزايش شديد قيمت‌ها كه طي ماه‌هاي اخير فشار زيادي را به توليدكنندگان وارد كرده بود، شده است. شاخص قيمت فروش محصولات توليد شده يا خدمات ارايه شده (۵۴.۳۷) نسبت به ماه قبل (۵۸.۲۵) كاهش داشته و طي ۲۲ ماه اخير از فروردين ۹۹ به كمترين مقدار خود رسيده است. كاهش تقاضاي مشتريان و كاهش نرخ ارز از دلايل اصلي اين كاهش در قيمت فروش است. بر اساس آخرين گزارش مركز آمار ايران نرخ تورم نقطه‌اي ۳۵.۴ درصد است كه نسبت به ماه قبل ۰.۵ واحد درصد كاهش داشته است.
انتظارات در ارتباط با ميزان فعاليت اقتصادي در ماه آينده (۶۱.۷۷) طي ۴ ماه گذشته به بيشترين مقدار خود رسيده است كه خوش‌بيني فعالان اقتصادي به بهبود در كسب‌وكارها در اسفندماه را بعد از مذاكرات نشان مي‌دهد.
به‌طور كلي بر اساس نظرسنجي انجام شده از فعالان اقتصادي در بهمن، اميد به تاثير مثبت گشايش سياسي در بهبود فعاليت اقتصادي باعث انتظارات مثبت كسب‌وكارها شده است. نوسانات نرخ ارز و انتظارات كاهشي افراد نسبت به كاهش قيمت‌ها و مشخص نبودن شرايط اقتصادي باعث كاهش در تقاضا شده است.
*حمله تروريستي به مسجدي در پيشاور پاكستان
آيت‌الله سيستاني: اين جنايت هولناك وحدت مسلمانان را نشانه رفته است
منابع رسانه‌اي روز جمعه از انفجار يك بمب قوي در مسجد شيعيان شهر «پيشاور» پاكستان خبر داده‌اند و گفتند كه بيش از ۳۰ نفر در اين حمله تروريستي به شهادت رسيده و تعداد زيادي از نمازگزاران هم زخمي شده‌اند كه حال برخي از آنان به‌شدت وخيم است. منابع محلي افزودند كه عمليات تروريستي در مسجد «كوچا ريسالدار» پيشاور انجام شده است. «عمران خان» نخست‌وزير پاكستان در بيانيه‌اي اين حمله تروريستي را محكوم كرده است. گروه‌هاي تروريستي و تكفيري به‌طور مستمر شيعيان پاكستان و اماكن مذهبي آنان را مورد حملات وحشيانه قرار مي‌دهند، با اين حال اين حملات مرگبار همچنان با سكوت مجامع بين‌المللي همراه است.دفتر آيت‌الله علي سيستاني، مرجع شيعيان عراق در رابطه‌باانفجار دلخراش مسجد (كوچا ريسالدار) پيشاور پاكستان بيانيه‌اي صادر كرد. در اين بيانيه آمده است: «فاجعه دردناكي كه امروز در نماز جمعه مسجد (كوچا ريسالدار) به وقوع پيوست كه شهادت و مجروح شدن تعداد زيادي از نمازگزاران بي‌گناه را در پي داشت، موجب تاسف واندوه فراوان گرديد. ضمن عرض تسليت به شما عزيزان و ابراز همدردي با خانواده‌هاي داغدار، براي همگان صبر و شكيبايي و براي آسيب‌ديدگان شفاي عاجل و براي شهداي اين رخداد تلخ علو درجات مسألت مي‌نماييم.» آيت‌الله سيستاني در اين بيانيه تاكيد كرد: «حوزه علميه نجف اشرف و مرجعيت اعلاي شيعه با محكوم نمودن اين جنايت هولناك كه وحدت مسلمانان را نشانه رفته است، از دولت محترم پاكستان موكدا مي‌خواهد در جهت حمايت از مردم بي‌پناه در مقابل ظلم و جنايت گروه‌هاي تروريستي چاره‌انديشي نموده و اقدامات پيشگيرانه و لازم را در نظر بگيرد و اجازه ندهد اجتماعات ديني آنان مورد حملات خشونت‌بار و وحشيانه گروه‌هاي افراطي و سنگدل واقع شود.»
سعيد خطيب‌زاده سخنگوي وزارت امورخارجه ايران نيز حمله تروريستي به مسجد كوچه رسالدار شهر پيشاور پاكستان را به‌شدت محكوم كرد. سخنگوي وزارت خارجه ايران با محكوم كردن اين عمليات تروريستي كه با هدف تفرقه انداختن بين مسلمانان صورت گرفته است، ضمن تسليت به بازماندگان اين حمله ناجوانمردانه و آرزوي شفاي عاجل براي مجروحين اظهار اميدواري كرد دولت و مقامات امنيتي پاكستان با اتخاذ تدابير لازم و اقدامات قاطع مانع از فعاليت‌هاي جنايتكارانه تروريست‌ها بشوند.
*دستور رييسي براي احياي خليج گرگان
گلستان مقصد شانزدهمين سفر استاني ابراهيم رييسي از زمان آغاز به كار دولت سيزدهم است. رييس دولت سيزدهم كه برنامه‌هاي خود را در اين سفر پس از آن آغاز كرد كه نماينده ولي‌فقيه در استان، استاندار و جمعي از مسوولان محلي با حضور در محل فرودگاه گرگان از او و هيات همراهش استقبال كردند. سفري كه در آن جمعي از اعضاي دولت ازجمله وزيران اقتصاد، كشور، ورزش و جوانان، راه و شهرسازي، نيرو و همچنين معاون اجرايي و رييس سازمان برنامه و بودجه رييسي را همراهي مي‌كردند كه بنابر گزارش پايگاه اطلاع‌رساني دفتر رياست‌جمهوري، رييسي و همراهانش در جريان آن، ضمن بازديد از طرح‌ها و پروژ‌ه‌هاي صنعتي، زيربنايي و عمراني، با اقشار مختلف مردم، نخبگان، ايثارگران و خانواده شهدا نيز ديدار كرده و در نشست شوراي اداري استان نيز شركت كردند. همچنين ابراهيم رييسي در پايان اين سفر استاني، در يك نشست خبري به چند پرسش خبرنگاران پاسخ گفت. اين درحالي بود كه ابراهيم رييسي در آغاز سفر روز گذشته خود به استان گلستان نيز درحالي از سوي مقام‌هاي استاني مورد استقبال قرار گرفت كه همزمان تعدادي از خبرنگاران نيز در محل فرودگاه گرگان حاضر شده بودند و رييسي در جمع اين خبرنگاران، گلستان را استاني داراي ظرفيت‌هاي بسيار خوب در حوزه‌هاي مختلف ازجمله كشاورزي، صنعت و گردشگري توصيف كرد و در عين حال با تاكيد بر زمينه مناسب براي ايجاد اشتغال در اين استان، از اقدامات و «كار متفاوتي» سخن گفت كه دولت سيزدهم براي بهبود اوضاع اشتغال در گلستان در نظر دارد. رييس دولت سيزدهم همچين با اشاره به ظرفيت‌هاي مناسب در حوزه صنعت و صنايع متعددي كه در اين استان فعالند، گلستان را استاني توصيف كرد كه به تعبير او «قطب كشاورزي و گردشگري» است.
دستور رييسي براي احياي خليج گرگان
ابراهيم رييسي و گروهي از همراهانش اما در ادامه اين سفر درحالي از جزيره آشوراده و كانال خزيني بازديد كردند كه رييس دولت، لايروبي كانال‌هاي ورودي آب به اين منطقه را ضروري خواند و با تاكيد بر لزوم به جريان افتادن و جاري بودن آب در خليج گرگان، خطاب به مسوولان تصريح كرد كه «بدون فوت وقت، سريعا براي احياي خليج گرگان اقدام كنند.» او كه همچنين تاكيد كرد به سرعت لايروبي آبراهه‌هاي تامين‌كننده آب اين مناطق در دستوركار مسوولان قرار گرفته و عملياتي شود، تصريح كرد: «حداكثر ظرف مدت ۱۰ روز جلسه كارشناسي را تشكيل و اقدامات لازم به سرعت آغاز شود.» رييسي در ادامه تاكيد كرد كه «دستگاه‌هاي اداري، احيا، نگهداري و استفاده از اين طبيعت را در پيچ و خم روزمرّگي معطل كرده‌اند» و با اشاره به ظرفيت‌هاي اين منطقه براي توسعه در زمينه گردشگري و محيط زيست گفت: «چندين بار در زمينه توسعه اين منطقه مطالعه انجام شده است؛ بنابراين اكنون ديگر زمان اجرا است و تعلل پذيرفتني نيست!»
بازديد از گمرك اينچه‌برون
اما اين تنها برنامه مهم رييس دولت در سفر روز گذشته نبود و ابراهيم رييسي در ادامه سفر، با حضور در مركز لجستيك مرزي و گمرك اينچه‌برون، گسترش مسيرهاي ريلي را يكي از مهم‌ترين محورهاي توسعه ملي خواند و تاكيد كرد: «براي توسعه خطوط ريلي مقرون به صرفه‌ترين، مطمئن‌ترين و كوتاه‌ترين روش‌ها مدنظر باشد.» او كه توجه به پيشنهادها و راهكارهاي كارشناسي و تخصصي را ضرورت اصلي كارآمدي فرآيندهاي توسعه‌اي مي‌داند، تاكيد كرد كه «در ميان راهكارهاي نخبگاني و كارشناسي نيز آنچه منافع ملي را بهتر و بيشتر تامين مي‌كند بايد ملاك عمل باشد.» رييس دولت سيزدهم در ادامه همچنين با تاكيد بر اهميت كريدور شمال - جنوب، اين كريدور را از آن دسته زيرساخت‌هايي توصيف كرد كه كمك موثر و بسياري به توسعه كشور مي‌كند. او در بازارچه مرزي اينچه‌برون نيز حاضر شد و ضمن ديدار و گفت‌وگو با شماري از شهروندان و كسبه ديدار، دستورهايي را نيز براي پيگيري مشكلات آنان صادر كرد.
*مستاجران اجاره نشین دولت می شوند؟ | ساخت مسکن اجاره‌ای کلید خورد
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: شرکت‌هایی در قالب اجاره داری حرفه‌ای در کنار بازارهای سنتی راه انداری می‌شوند تا از این طریق بتوانیم قیمت‌ها را در بازار اجاره کنترل کنیم.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در طرح اجاره‌داری حرفه‌ای، سرمایه‌گذاران می‌توانند در اراضی دولتی اقدام به ساخت‌وساز کنند و سپس واحدهای ساخته شده را با تعرفه‌های در نظر گرفته شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، به اقشار بدون مسکن، خانه اولی‌ها، زوج‌های جوان و… برای مدت معلوم واگذار کنند.
اما محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی در این باره گفت: حوزه اجاره داری حرفه‌ای مجوزهای لازم را دریافت کرده و آیین نامه آن در مراحل تصویب نهایی است. به زودی شرکت‌هایی برای اجاره داری حرفه‌ای در کنار بازارهای سنتی راه اندازی می‌شوند تا بتوانند بازار اجاره را در کنار بازار سنتی ساماندهی کنند.
به گفته معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی این اقدام یک نهادسازی جدید در قالب اجاره داری حرفه‌ای است و هدف گذاری که برای کنترل این بازار قرار گرفته شده همان ۳۰۰ هزار واحد است و در صورتی که تقاضای بیشتری هم وجود داشته باشد ساخته می‌شود.
پیش از این افزایش اجاره‌بها موجب شده تا وزارت راه و شهرسازی برای کنترل اجاره بها در دی ۹۹ پیش‌نویس آیین‌نامه اجرایی حمایت از اجاره‌داری حرفه‌ای را به تصویب هیات دولت برساند.
*تمدید وضعیت اضطرار ملی آمریکا در قبال ایران | بیانیه بایدن علیه ایران
رئیس‌جمهور آمریکا بامداد جمعه در نامه‌ای به روسای دو مجلس قانونگذار این کشور، وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران را تمدید کرد.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا در نامه‌ای به رؤسای مجلس نمایندگان و مجلس سنای این کشور، وضعیت اضطرار ملی در قبال جمهوری اسلامی ایران را تمدید کرد.
بایدن بامداد امروز (جمعه) در بیانیه‌ای اعلام کرد وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران که برای نخستین بار در ۱۵ مارس ۱۹۹۵ (۲۴ اسفند ۱۳۷۳) اعلام شد بعد از ۱۵ مارس ۲۰۲۲ نیز لازم‌الاجرا است.
به نوشته وبگاه کاخ سفید، وی در این بیانیه مدعی شد: «اقدامات و سیاست‌های حکومت ایران - شامل اشاعه و تولید موشک و سایر توانمندی‌های متعارف و نامتقارن تسلیحاتی، شبکه ستیزه‌جویی‌های منطقه‌ای، حمایت از گروه‌های تروریستی و فعالیت‌های مخرب سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروه‌های نیابتی - همچنان تهدیدی غیرمعمول و فوق‌العاده متوجه امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکا است».
رئیس‌جمهور آمریکا سپس ادعا کرد: «بنا به این دلایل، بنظر من لازم است وضعیت اضطرار ملی اعلام شده در دستور اجرایی شماره ۱۲۹۵۷ در قبال ایران ادامه پیدا کند و تحریم‌های جامع وضع‌شده علیه ایران برای رسیدگی به این تهدید حفظ شوند».
*تصرف ویلای ۱۸۰۰ متری نیاوران توسط رحمانی فضلی | آغاز ماموریت برای بازپس گیری ویلا
معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری در نامه‌ای به وزیر کشور، پیگیر تخلیه ویلای ۱۸۰۳ متری با اعیان ۶۸۴ متر در منطقه نیاوران تهران شد که در اختیار رحمانی فضلی وزیر کشور دولت سابق قرار گرفته بود.
به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از ایرنا، موضوع خانه و ویلاهای سازمانی در اختیار مدیران ارشد دولت گذشته، از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم در دستور کار معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری قرار گرفته است.
یک باب ویلا با وسعت هزار و ۸۰۳ متر و اعیان ۶۸۴ متر در منطقه نیاوران تهران در اختیار عبدالرضا رحمانی فضلی قرار داشته است.
عزیزالله فضلی معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری در نامه‌ای به احمد وحیدی وزیر کشور، ضمن درخواست برای پیگیری تخلیه ملک مذکور، به برخی جزئیات این واگذاری اشاره کرده است.
در بخشی از این نامه آمده که رحمانی فضلی نه تنها هیچ‌گونه اجاره‌ای برای سکونت در ملک مذکور پرداخت نکرده، بلکه هزینه‌های سنگین نگهداری این ملک نیز از بیت‌المال پرداخت شده است.
در این نامه تأکید شده ضمن بررسی چگونگی واگذاری این ملک به وزیر کشور سابق، اقدامات قانونی برای رفع تصرف از ملک مذکور که مصداق تبعیض ناروا است، انجام شود.
بررسی املاک در اختیار برخی مسئولان سابق و اسبق، اقدامی مهم در زمینه از بین بردن رانت‌های ایجاد شده است که با جدیت در دولت سیزدهم پیگیری می‌شود.